Schumann in “Het Orkest als Laboratorium”

Speeldata

Na het grote Brahmsproject richt de kersverse dr. Johannes Leertouwer zijn pijlen op de muziek van Robert Schumann.

Schumann door Nieuwe Philharmonie o.l.v. Johannes Leertouwer

Hoe klonk de muziek van de componisten van wie we zo houden en die we zo goed denken te kennen eigenlijk toen die net gecomponeerd was? Het lijkt een eenvoudige vraag, zelfs een beetje een open deur. Maar die vraag blijkt enorm veel nieuwe vragen op te werpen: van welk hout waren de dwarsfluiten toen gesneden? Speelden ze op natuurhoorns of op ventielhoorns? Hielden ze een strak tempo aan, of was het juist vloeiend?

Dirigent en violist Johannes Leertouwer stort zich na een jarenlang Brahms-project dat hem een doctorstitel opleverde, nu helemaal op de muziek van Schumann. En die kan dat wel gebruiken. Want ook al zijn de symfonieën van Schumann zeer geliefd, moderne critici klagen nogal eens over een gebrek aan balans tussen de instrumenten. Het zou heel goed kunnen dat dat alles te maken heeft met het instrumentarium dat tegenwoordig gebruikt wordt. Leertouwers Brahmsproject leverde opzienbarende resultaten en zeer interessante concerten op. Dat belooft wat voor de muziek van Schumann, de componist waar Brahms zo tegen opkeek.

Schumanns tweede symfonie

De tweede symfonie was het eerste grootschalige werk dat Schumann schreef nadat een zenuwinzinking een periode van zware depressie inleidde. Een jaar lang schreef hij niets, muziek luisteren was hem een kwelling. Maar de muziek van Bach hielp hem er bovenop. Bach is dan ook erg aanwezig in de tweede symfonie. Het schrijven van de symfonie had een therapeutische werking. Het werken aan de eerste delen was nog een gevecht tegen zijn gemoed, bij het vierde deel voelde Schumann zich al beter en bij de voltooiing van de symfonie was hij weer helemaal de oude. Muziektherapie dus, deze symfonie. Zou het bij ons ook werken?